Kosmosda mikroqravitasiya və yüksək radiasiya şəraitində embrionun inkişafını tədqiq edən tədqiqatçılar ilk dəfə kosmosda yetişdirilən siçan embrionlarının sağlam inkişaflarını davam etdirdiklərini aşkar ediblər.
Bu barədə İnterpress.az xarici mediaya istinadən xəbər verir.
“New Scientist”in məlumatına görə, alimlər Beynəlxalq Kosmik Stansiyada (BKS) ilk dəfə olaraq siçan embrionu yetişdiriblər.
Tədqiqatın aparıcı müəllifi Teruhiko Vakayama və onun laboratoriyadakı komandası tərəfindən hazırlanmış dondurulmuş siçan ziqotları 2021-ci ilin avqustunda SpaceX raketi ilə ISS-ə göndərilib.
BKS-də olan astronavtlar 2 hüceyrəli embrion (ziqot) kulturunu ana bətnindən kənarda yaşaya biləcəkləri maksimum müddət olan 4 gün ərzində yetişdirdilər və kimyəvi müalicələrlə xarab olmasının qarşısını alaraq onu yenidən Yerə göndərdilər.
Tədqiqatçılar mikroqravitasiya və yüksək radiasiya mühitində yetişdirilən siçan embrionlarında DNT və strukturun pozulmasının müşahidə olunmadığını, döl və plasentanın formalaşmasına normal gedişin aşkar edildiyini bildiriblər.
Kosmosda yüksək radiasiyanın embrionların DNT ardıcıllığına zərər verməməsinin qısa müddətli məruz qalma ilə izah oluna biləcəyi hesab edilir.
Vakayama qeyd edib ki, hamilə qadınların Yerdən Marsa 6 aydan çox davam edən səyahətlərə daxil olma ehtimalına qarşı tədbir olaraq bu, prosesin təhlükəsizliyini təsdiqləyən mühüm addımdır.
Nəticələrin məməli növlərinin kosmosda çoxalmasının mümkün olduğuna işarə etdiyini deyən Vakayama, mikroqravitasiyada doğumun çətinliklərinin hələ bilinmədiyini vurğuladı. Hamiləliyin ikinci yarısında NASA tərəfindən 9-11 gün müddətində siçanların kosmosa göndərildiyi əvvəlki araşdırmalarda hamilə siçanların dünyaya qayıtdıqdan sonra normal inkişafını tamamlayan orta çəkidə körpələr dünyaya gətirdiyi müəyyən edilib. Vakayama komandası ISS-ə göndərilən embrionları dişi siçanlar Yerə qayıtdıqdan sonra onlara təkrar yeridərək sağlam nəslin əmələ gəlməsini araşdırmağı və siçanların sperma və yumurtalarını İSS-ə göndərərək mayalanmanın müvəffəqiyyətini araşdırmağı planlaşdırır. Araşdırmanın nəticələri “iScience” jurnalında dərc olunub.
