Bakı öz problemlərinə görə unikal deyil, əksər böyük şəhərlərdə bu problemlər var, lakin məlum tarixi şəraitə görə bu problemlər yalnız son 15 ildə aktuallaşıb.
Bunu Milli Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsində keçirilən ictimai dinləmələrdə komitə sədri Tahir Mirkişili bildirib.
“Bakı digər postsovet şəhərləri kimi inkişaf etmiş ictimai nəqliyyat infrastrukturu və aşağı səviyyədə avtomobilləşmə olan şəhərdən avtomobillərin sayı sürətlə artan ictimai nəqliyyatı deqradasiyaya uğramış şəhərə çevrilib. Burada keçmiş Sovet İttifaqı şəhərlərinin və sosialist düşərgəsi ölkələrinin 30-40 il gecikmə ilə üzləşdiyi kütləvi avtomobilləşməni xüsusilə vurğulamaq lazımdır. Beləliklə, bu fenomen ABŞ-da artıq 20-ci əsrin 30-40-cı illərində müşahidə edildi və Qərbi Avropa ölkələri kütləvi avtomobilləmənin təsirini artıq 50-60-cı illərdə, Azərbaycan isə 2000-ci illərdən hiss etməyə başladı”, – deyə o qeyd edib.
“Təəssüf ki, dünyanın inkişaf etmiş ölkələrinin şəhərlərində edilən səhvləri demək olar ki, Bakı da təkrarlamağa başladı. Əvvəlcə avtomobillər nəzərə alınmadan qurulan şəhərlər, sadəcə olaraq, hər gün küçələrə çıxan bütün avtomobilləri qəbul edə bilməzdi. Nəzərə almaq lazımdır ki, adətən işgüzar və mədəni fəaliyyət şəhərlərin mərkəzi hissəsində cəmləşir və müəyyən vaxtlarda birdən çox insan ora çatmağa çalışır. ABŞ və Qərbi Avropada avtomobilləşmənin nəticələri ilə müxtəlif üsullarla mübarizə aparılmağa başlandı.
ABŞ-da şəhərsalma siyasəti əhalinin hərəkətlilik ehtiyacını avtomobillə səyahət vasitəsilə ödəməyə yönəlmişdi. Bu vəziyyətdə ictimai nəqliyyat praktiki olaraq yoxdur və ya istifadə üçün əlverişsizdir. Bu nəqliyyat və şəhərsalma siyasətlərinin nəticəsi olaraq, Amerikanın bir çox şəhərlərində geniş şəhərətrafı əraziləri olan aşağı sıxlıqlı mənzillər var. Lakin müasir nəqliyyat elmi bu yanaşmanı səhv və şəhərlər üçün dağıdıcı hesab edir. Bundan əlavə, Amerikanın bir çox böyük şəhərləri son vaxtlar ictimai nəqliyyatı inkişaf etdirməyə və şəxsi avtomobillərlə bağlı məhdudlaşdırıcı tədbirlər tətbiq etməyə başlayıblar.
Avropada şəhərlərdə intensiv yol infrastrukturu qurulandan sonra başa düşdülər ki, bu yol heç yerə aparmır. Yol şəbəkəsinin sonsuz genişlənməsi nəqliyyatın vəziyyətinin yaxşılaşmasına gətirib çıxarmır, əksinə, yollar nə qədər çox tikilirsə, onları bir o qədər çox avtomobil doldurur. Yeni yolun sürət üstünlükləri həftələr olmasa da, aylar ərzində köhnəlir. Problemin həlli avtomobil səyahətinin cəlbediciliyini azaltmaq idi”, – deyə deputat əlavə edib.
